Hat ve Tezhip Sanatı Kitapları
Hat ve Tezhip Sanatı Kitapları
Hat sanatı için, somut aletler kullanarak soyut bir güzelliğin meydana getirilmesidir demek mümkündür. Esas olarak hat sanatı Arap harflerini kullanarak güzel yazı yazma sanatıdır. Hüsn-i hat veya hüsn-ü hat olarak bilinir ve Türkçe "güzel yazı” manasına gelir. Kağıt, taş, ahşap, kumaş vb. farklı malzemeler üzerinde karşımıza çıkabilir.Arap harfleri kullanılarak oluşturulan yazının kaligrafik ve estetik bir kimlik kazanması, takriben 9. yüzyılda başlamıştır. 13. yüzyıla doğru İslami sanat geleneğinde Aklam-ı Sitte olarak adlandırılan ve Sülüs, Nesih, Reyhanî, Muhakkak, Tevkî ve Rikâ adlarıyla bilinen hat çeşitleri belli esaslara bağlanmış ve hat sanatının temel kaideleri meydana getirilmiştir. Tezhip sanatı ise ferman, berat ve Kur’an ayetleri gibi değerli evrak ve levhaların sahip olduğu yüksek manevi değeri ifade etmek amacıyla ortaya çıkan bir sanat dalıdır. Farsça bir kelime olan tezhip, altın ile süslemek anlamına gelir. Tezhip sanatında kullanılan esas malzeme altındır. Tezhip eserlerinin estetik ve manevi değerleri oldukça yüksektir. Bu iki sanat dalına ait çok sayıda kitap bulmak mümkündür. Hat sanatı kitapları, hat yazı kitapları, ünlü hat kitapları, tezhip sanatı kitapları ve hat sanatı örnekleri kitapları gibi eserler bu iki sanat dalına merak salmış insanların kitaplıklarında mutlaka bulunması gereken kitaplardır. Gelin şimdi hat ve tezhip sanatları hakkında kısa bilgiler verdiğimiz, bu sanat dallarına ait kitaplardan bahsettiğimiz yazımıza kısaca bir göz atalım.
Hat Sanatı Nedir?
Harfler, çizgiler ve noktaların uyumundan meydana gelen hat sanatıahenkli bir yazı yazma biçimidir. Hüsn-ü hat (güzel yazı) ismi de verilen bu güzel yazı biçimi, hattatlar tarafından yapılır. Kalıplaşmış katî kurallarının bulunmaması, bu sanatı herkesin ilgi odağı haline getirmiştir. Kağıt, porselen ve dahi kumaşlar üzerine icra edilen bu sanat, harflerin sembolleştirilerek estetik bir biçime sokulmasını ifade eder. Dışarıdan bakıldığında gösterişli bir nakışa benzeyen bu sanat, esas olarak anlamlı metinlerden meydana gelir.
Yazı, çığır ve yol gibi anlamlara gelen hat, yazıları estetik bir değer kazanacak şekillere sokmak temelinde gelişir. Yani hat sanatında ana malzeme aslında anlamlı bir kelime veya cümleden ibarettir. Hat sanatı, harfleri estetik bir bütün hâline sokmak için hem yetenek hem dehayal gücügerektirir. Hattatlar, yaratıcılıklarını kullanarak çeşitli çizgiler, kuyruklar ve halkalarla harfleri bütünleştirir ve estetik olarak bir anlam ifade edecek şekilde bir araya getirir. Siyah rengin yoğunluklu olarak kullanıldığı bu sanat dalında, pembeden laciverte varıncaya kadar birçok renk kullanılarak adeta bir görsel şölen ortaya konulur.
Hat Sanatında Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Her ne kadar hat sanatı için,kuralsızolarak gerçekleştirilen bir sanat demek mümkün olsa da icra etmek için çeşitli malzemeler gereklidir. Özellikle sanat eseri denilebilecek ürünler ortaya koyabilmek için özellikli kağıtlarınve kalemlerin kullanılması gerekmektedir. Hemen hemen her sanat dalında kullanılan bu özellikli kağıtlar, farklı boyutlarda bulunur.
Hat sanatı malzemelerinin olmazsa olmazı, elbette ki kalemlerdir. Estetik bir yazı ortaya koyabilmek için farklı form ve şekilleri yüzey üzerine dökebilecek kalem modellerine ihtiyaç vardır. Kaligrafi veyahat kalemi, genellikle ağaçtan yapılır. Dışarıdan bakıldığında bir ağaç dalını andıran bu kalemler, yassı ve yamuk uçları ile diğer kalemlerden ayrılır. Mürekkebin doğrudan yüzeye akmasını engellemek için sıvı tutma oranı yüksek uçlara sahip kalemlerin kullanılması önerilir. Boyayı iyice tutan ağaç kalemler kullanırken ideal akışkanlığa sahip kaliteli bir mürekkep kullanmayı da unutmamalısınız. Daha rahat çalışmak için hat sanatı başlangıç seviyesine uygunmekanikkalemler de tercih edilebilir.
Hat Sanatı Nasıl Yapılır?
Büyüleyici bir etkiye sahip olan hat sanatı eserleri, hemen hemen her insanda merak ve ilgi uyandırır. Özellikle dinlendirici ve huzur veren bir hobi sahibi olmak isteyen herkes, hat sanatına bir şekilde merak salar. Hat sanatı, becerinin yanı sıra kişinin hayal gücüne dayanan bir sanat dalı olduğu için herkes tarafından rahatlıkla gerçekleştirilebilecek bir uğraştır. Ancak burada, el becerisinin veyaratıcılığın mutlaka bulunması gerektiğini hemen belirtelim. Harfleri estetik bir bütün oluşturacak şekilde özgürce ve büyük bir ustalıkla kullanmak gerekir. Aynı zamanda hat sanatını icra edebilmek için Arap harflerini bilmek de gereklidir.
Hat sanatı için gerekli olan malzemeleri temin ettikten sonra harfleri zihninizde canlandırarak estetik şekilde çalıştığınız yüzey üzerinde bir araya getirmeye gayret etmelisiniz. Ardından bileğinizi tamamıyla rahat bırakarak bastırmadan yüzey üzerinde özgürce hareket ettirmelisiniz. Yani hat sanatı nasıl icra edilir sorusunun gerçek cevabı, kişinin yaratıcılığında gizlidir. Kullanılan ekipmanların kalitesini de unutmamak gerekir. Başlangıç seviyesinden usta seviyesine kadar tüm hat sanatı malzemelerini Vera Sanat’tan satın alabilirsiniz.
Tezhip Sanatı Nedir?
Farsçadan dilimize girmiş olan tezhip kelimesi altın ile süsleme sözcüklerinin bir araya gelmesiyle oluşmuş bir terimdir. Özellikle Kur’an-ı Kerim’in süslemesinde çokça kullanılan tezhip; ferman gibi önemli belgelerde de karşımıza çıkar. Yine farklı levha ve evrakların etrafına işlenen tezhipler son derece estetik bir değere sahiptir. Farklı renkler kullanılarak icra edilebilen tezhip sanatı Osmanlı döneminde en parlak zamanlarını yaşamıştır.
Tezhip Sanatında Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Elbette tezhip sanatı belli başlı birtakım malzemeler kullanılarak yapılır. Bu malzemeler arasında ilk sırayı her zaman altın alır. Bunun yanı sıra çeşitli boyalar, kalem, buğday nişastası, şap, Arap zamkı, çini mürekkebi, maket bıçağı ile mukavva da tezhip sanatında kullanılan malzemeler arasındadır.Tezhip sanatında kullanılan malzemelerin kaliteli olması ortaya konan eserin gelecek nesillere kalması açısından önemlidir.
Tezhip Sanatı Nasıl Yapılır?
Tezhip eserleri son derece estetik görünüme sahip olan eserlerdir. Tezhip eserlerinin görsel değerin yanı sıra manevi değerleri de oldukça yüksektir. Bu sebepledir ki tezhip sanatına olan ilgiyi günden güne artmaktadır. Tezhip sanatı yapılırken boyanın yanında altın da kullanılır. Altın dövülerek incecik bir tabaka haline getirilir, bu tabakalara varak ismi verilir.
Altın varak daha sonra su içerisinde iyice ezilir ve jelatin malzemeyle karıştırılır. Bu şekilde karışımın belirli bir kıvama gelmesi sağlanır.Tezhip tablolarıiçinde kullanılan boyalar genellikle toprak boyalardır. Günümüzde toprak boyaların yerini sentetik boyalar almıştır. Tezhip sanatını icra eden kimselere müzehhip denir. Müzehhipler, el becerisi oldukça gelişmiş ustalardır.
Hat ve Tezhip Sanatı Kitapları
Hat ve tezhip sanatına gönül vermiş kişiler bu sanat dallarını kendi başlarına öğrenebildiği gibi çeşitli kurslara katılarak da becerilerini geliştirebilirler. Her ne şekilde öğreniliyor olursa olsun bu sanat dallarına ait eserlerin basılı olduğu, tekniklerin anlatıldığı, ekollerin derlendiği, tarihçesinin anlatıldığı hat ve tezhip kitapları her dönem büyük ilgi görmektedir. Vera Sanat’ın ürün yelpazesinde yer alan hat ve tezhip kitaplarından ilgi alanınıza yönelik olanları satın alarak bu sanat dallarındaki gelişmenize katkıda bulunabilirsiniz. Bize telefon numaralarımızdan veya internet sitemiz üzerinden ulaşabilir, aklınıza takılan her tür soruyu sorabilirsiniz.