Tezhip Dersi Nedir, Tezhip Kursu Ne kadar Sürer?
Türk süsleme sanatlarından biri olan tezhip, kelime anlamı olarak altınla süslemek manasına gelir. 18 veya 22 ayar ezilmiş altın ve muhtelif renkler kullanarak kitap ve levha gibi yazma eserlerin süslenmesi işidir. Tezhip; sabır, zevk ve zarafetle yapılan iş sonunda ortaya çıkan eserler bütünüdür. Arapça’da tezhip; "altınlamak", "yaldızlama", "bezeme" anlamlarına gelir. Yazma eserlerin sayfalarına, hat levhalarına, murakkalara, hatta tuğraların üst taraflarına altın tozu ve boya ile yapılan her türlü bezemeye verilen isimdir. Tezhip kelimesi sadece altınla yapılan süslemeler için kullanılmaz, bunun dışında, toprak boyalarla yapılan bezemeler için de kullanılır. Sadece altın kullanılarak yapılan tezhibe "halkari" denir. Tezhip yapan sanatçıya müzehhip veya müzehhibe, tezhiplenmiş esere de müzehheb adı verilir. Bu benzersiz sanatla uğraşmak isteyen kişiler tezhip dersi alırlar ya da tezhip kursuna devam ederler. Tezhip başlangıç kursları genellikle belediyeler veya vakıflar tarafından açılır. Gelin şimdi isterseniz, tezhip dersi nedir, tezhib dersi almak için nerelere başvurulur, İzmir Tezhip kursu var mı? gibi soruların da cevaplarını verdiğimiz yazımıza geçelim.
Tezhip Nedir?
Kitap sanatları arasında her zaman büyük bir öneme sahip olan tezhip, Türk-İslam kitap sanatında hat sanatıyla birlikte, yazıyı ortaya çıkaran ve eserin değerini artıran bir sanat olarak bilinir.
Tezhip, son derece hassas bir kitap süsleme sanatıdır. Arapça’da altınlamak manasına gelir ve Arapça zehep (altın) kelimesinden türemiştir. Haliyle tezhipte kullanılan ana malzeme altındır. Tezhip sanatında altının yanı sıra toprak boyalardan elde edilen çeşitli renkler de kullanılır. İnce fırça tekniğinin bir hayli önemli olduğu bu sanatta, yazma eserlerdeki yazılar bezenir ve en güzel biçimde giydirilir. Yazma eserlerin kiminde sadece birkaç parça tezhipli kısım bulunabildiği gibi çoğu, hatta tamamı tezhiplenmiş eserler de mevcuttur.
Tezhip Bölümleri
Yapılış şekillerine ve yapıldıkları yerlere göre tezhipler farklı isimlerle anılır. Sadece altınla ve sayfa kenarlarına yapılan tezhibe "halkari” denir. Genellikle sayfa kenarlarına, bazen de bütün sayfaya yapılan ve altın tozu serpme şeklinde gerçekleştirilen süslemeye ise "zerefşan” ismi verilir.
Yazma eserlerde tezhip, kitabın hemen her bölümünde görülebilir. Ancak en sık görülen bölümleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hatime tezhibi
- Sayfa kenarı tezhibi
- Boş sayfa tezhibi
- Ara boşluk ve koltuk tezhibi
- Bordür, Ulema, Zencirek, Kenar Suyu
- Gül tezhibi
- Sure başları tezhibi
- Vakfiye tezhibi
- Serlevha tezhibi
- Fihrist tezhibi
- Zahriye tezhibi
Müzehhip, Müzehhibe Nedir?
Tezhip yapan kişilere (sanatçılara) müzehhip adı verilmektedir. Müzehhibe, süsleme sanatçısı olarak tanımlanır. Özellikle yazma kitapların farklı bölümlerinin süslemesini yapan sanatçı olarak tarif etmek mümkündür. Her ne kadar özel bir meslek olarak kabul edilse de, bir sanat dalında uzman sanatçı kimseler olduğunu söylemek gerekir.
Tezhip Dersi Nedir?
Tezhip sanatına gönül veren ve bu konuda eğitim almak isteyen kişiler hem çevrim içi hem de özel kurs olarak pek çok yerde bu imkanı bulabilir. Özellikle belediyeler ve vakıflar bu geleneksel sanat dalında tatmin edici eğitimler vermektedir. Tezhip sanatına gönül veren, bu benzersiz süsleme sanatıyla ruhunu dinlendirmek isteyen herkes tezhip eğitimi almalıdır. Tezhip sanatının ne olduğunu, hangi malzemelerle icra edildiğini, nasıl yapıldığını öğrenmek istiyorsanız tezhip kursu almak tam size göre.
Tezhip Kurslarında Neler Öğretilir?
Tezhip kursuna gittiğinizde veya tezhip dersi aldığınızda şu kazanımları elde etmeniz amaçlanır: Tezhip sanatında klasik altyapıyı özümseyeceksiniz. Eserleri aslına uygun şekilde yorumlayacak; tarih, desen ve uygulama bilgilerini kullanarak özgün eserler ortaya koyacaksınız. Sonuçta doğru malzemeleri kullanarak kendi özgün eserlerini üreten bir müzehhip olacaksınız. Bunun yanı sıra, tezhip sanatını öğrenmenin ve icra etmenin vereceği haz ve huzurun tadına varacaksınız. Kişisel gelişiminize de büyük bir katkı sağlamış olacaksınız. Geleneksel bir Türk el sanatının devam etmesini ve yaygınlaşmasını sağlamış olmak da cabası.
Tezhip sanatını öğrenen kişi, yaratıcılığını da kullanarak bu sanatı pek çok alanda kullanabilir. Bunu bir hobi olarak devam ettirebileceği gibi, ortaya koyduğu eserlerini dilediği gibi değerlendirebilir. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda, tezhip sanatını öğrenmek, size kişisel gelişiminizin yanı sıra çok daha fazlasını kazandıracaktır.
Tezhip Kursu Ne Kadar Sürer?
Tezhip kursları için resmi olarak belirlenmiş bir süre yoktur. Eğitim veren kurumun hazırladığı programa, müfredata ve içeriğe göre, tezhip kursları 3 ila 6 ay arasında değişen sürelerde verilir. Ancak tüm geleneksel sanatlarda olduğu gibi tezhip için de eğitim ve öğrenme asla bitmez, ömür boyu devam eden bir süreçtir. Tıpkı hat sanatında olduğu gibi tezhip sanatında da süreklilik ve devamlılık önemlidir. Kişinin ara vermeden bu sanatı sürekli olarak yapması, onun tecrübesini ve yaptığı eserlerin kalitesini artıracaktır.
Siz de tezhip sanatına gönül verdiyseniz ihtiyaç duyacağınız; fırça, kağıt, ezilmiş altın, mühre, trilin gibi tezhip malzemelerini Vera Sanat internet sitesinden güvenle temin edebilirsiniz. Siparişleriniz en kısa sürede hazırlanarak kargoya verilecek ve güvenle size ulaştırılacaktır. Tezhip sanatında kullanılan malzemeler hakkında daha fazla bilgi almak için daha önce yazdığımız yazımızı okuyabilirsiniz.